Panik Bozukluğu Nedir?

Panik bozukluğu, belirli bir durum veya uğrana bağlı olmaksızın aniden ortaya çıkan ve tekrarlayan yoğun korku ve rahatsızlık hissi ile karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Bu panik ataklar genellikle herhangi bir belirgin tetikleyici olmadan, ani ve güçlü bir şekilde başlar ve genellikle birkaç dakika içinde zirveye ulaşır. Panik bozukluğu olan bireyler, bu atakların tekrarlanacağı korkusuyla yaşamlarını kısıtlayabilir ve kaçınma davranışları geliştirebilirler.

Panik Atak Belirtileri

Fiziksel Belirtiler

• Çarpıntı, kalp atımlarında hızlanma
• Terleme
• Titreme, sarsıntı
• Ağız kuruması
• Nefes almada güçlük
• Boğulma hissi
• Göğüste ağrı ya da baskı
• Bulantı veya karında rahatsızlık

Zihinsel Belirtiler

• Sersemlik, baş dönmesi, bayılma hissi, dengesizlik
• Derealizasyon, depersonalizasyon
• Kontrolü yitirme, çıldırma, kendinden geçme korkusu
• Ölüm korkusu
• Sıcak ya da soğuk basması
• Uyuşma, karıncalanma

Nedenleri

Panik bozukluğunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik, biyolojik, çevresel ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonu ile ortaya çıktığı düşünülmektedir:

Biyolojik Faktörler

Beyindeki kimyasal dengesizlikler ve özellikle serotonin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerdeki anormallikler ve genetik yatkınlık panik bozukluğu ile ilişkili olabilir.

Psikolojik Faktörler

Ani yaşam değişiklikleri veya travmalar faktörler panik bozukluğunun gelişiminde rol oynayabilir.

Çevresel Faktörler

Yoğun stres, iş veya okul baskısı ve maddi sorunlar gibi çevresel faktörler de bu bozukluğun tetikleyicileri olabilir.

Tedavileri

Panik Bozukluğu tedavi edilebilir bir durumdur ve tedavi yaklaşımları genellikle psikoterapi, ilaç tedavisi veya her ikisinin kombinasyonunu içerir:

Psikoterapi

Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT), panik bozukluğu tedavisinde en yaygın ve etkili yaklaşımdır.

İlaç Tedavisi

Antidepresanlar (SSRI'lar ve SNRI'lar) ve benzodiazepinler gibi ilaçlar, panik bozukluğunun belirtilerini hafifletmek için kullanılabilir. İlaç tedavisi, genellikle psikoterapi ile birlikte önerilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku, stres yönetimi teknikleri (örneğin, yoga, meditasyon) ve alkol ile kafein tüketiminin sınırlanması gibi yaşam tarzı değişiklikleri de panik bozukluğu tedavisinde destekleyici olabilir.

Panik bozukluğu olan bireyler, uygun tedavi ile günlük yaşamlarına geri dönebilir ve panik atakların kontrol altına alınmasını sağlayabilirler. Tedaviye erken başlanması, uzun vadeli iyileşme şansını artırabilir.

Panik atak ile panik bozukluğu karıştırılmamalıdır. Panik atak geçirmiş herkes panik bozukluk geliştirmez.